Co to jest wskaźnik ACR i jak działa?

Wskaźnik ACR (albumina/kreatynina w moczu) jest kluczowym wskaźnikiem diagnostycznym w ocenie funkcji nerek, szczególnie u osób z cukrzycą typu II. Wczesne wykrycie niewydolności nerek jest niezwykle ważne, ponieważ pozwala na podjęcie odpowiednich działań prewencyjnych i terapeutycznych, które mogą zapobiec dalszym powikłaniom zdrowotnym. Cukrzyca jest jedną z głównych przyczyn przewlekłych chorób nerek, dlatego regularne monitorowanie stanu nerek za pomocą wskaźnika ACR jest bardzo istotne w zarządzaniu tą chorobą. 

Wskaźnik ACR mierzy stosunek albuminy do kreatyniny w próbce moczu. Albumina jest białkiem produkowanym przez wątrobę, które odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu odpowiedniego ciśnienia osmotycznego we krwi, transportowaniu hormonów, witamin i leków oraz w wiązaniu kwasów tłuszczowych. Kreatynina, z kolei, jest produktem ubocznym metabolizmu mięśniowego i jej stężenie w moczu jest miarą efektywności filtracji nerek. Badanie ACR polega na porównaniu tych dwóch wartości, co pozwala na ocenę, czy nerki prawidłowo filtrują białka. Normy dla wskaźnika ACR są ściśle określone i różnią się w zależności od wieku, płci i stanu zdrowia pacjenta.

Dlaczego wskaźnik ACR jest ważny w ocenie niewydolności nerek?

Badanie wskaźnika ACR jest szczególnie istotne dla osób z cukrzycą typu II, ponieważ pozwala na wczesne wykrycie albuminurii – stanu, w którym występuje podwyższony poziom albuminy w moczu. Albuminuria jest jednym z pierwszych objawów niewydolności nerek spowodowanego cukrzycą. Wczesne wykrycie tego stanu umożliwia podjęcie działań zapobiegawczych i leczniczych, co może znacząco poprawić rokowania pacjenta. Regularne monitorowanie wskaźnika ACR pozwala na ocenę skuteczności terapii i dostosowywanie leczenia w celu minimalizowania ryzyka powikłań nerkowych i sercowo-naczyniowych. Albuminuria jest również markerem ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, ponieważ nawet niewielka jej ilość wiąże się z wyższym ryzykiem nadciśnienia, miażdżycy i innych schorzeń.

Przygotowanie do badania ACR – jak prawidłowo pobrać próbkę moczu?

Przygotowanie do badania wskaźnika ACR jest proste, ale ważne dla uzyskania wiarygodnych wyników. Aby zapewnić dokładność badania, pacjent powinien przestrzegać kilku ważnych kroków:

1. Pobranie próbki moczu rano, po pierwszej porcji moczu, po dokładnym umyciu zewnętrznych narządów płciowych. Należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego dzień przed badaniem, ponieważ może to wpłynąć na wyniki.
2. Mocz powinien być pobrany ze środkowego strumienia, co oznacza, że początkowa i końcowa część strumienia moczu nie są zbierane do próbki. To pomaga zminimalizować ryzyko zanieczyszczenia próbki bakteriami lub innymi substancjami.
3. Próbkę moczu należy dostarczyć do laboratorium w ciągu godziny od pobrania. Dłuższe przechowywanie próbki może wpływać na stabilność składników moczu i zniekształcić wyniki.

Interpretacja wyników wskaźnika ACR: kiedy mamy do czynienia z albuminurią?

Interpretacja wyników wskaźnika ACR służy do oceny stanu zdrowia nerek. Wyróżniamy trzy progi ilości albuminy w moczu: 

• ACR <30 mg/g kreatyniny – normoalbuminuria, czyli prawidłowy poziom stężenia albuminy w moczu. Oznacza to, że nerki funkcjonują prawidłowo i nie ma oznak uszkodzenia.
• ACR 30-300 mg/g kreatyniny – mikroalbuminuria, stan charakteryzujący się umiarkowanie podniesionym stężeniem albuminy w moczu. Może to być wczesnym wskaźnikiem uszkodzenia nerek, które jeszcze nie daje objawów klinicznych. Mikroalbuminuria często występuje u pacjentów chorych na cukrzycę typu 1 i typu 2 lub nadciśnienie tętnicze. 
• ACR >300 mg/g kreatyniny – jawna albuminuria, co wskazuje na poważne uszkodzenie nerek. W tym przypadku konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna w celu zapobiegania dalszemu pogorszeniu funkcji nerek i wystąpieniu schyłkowej niewydolności nerek.

Znaczenie wskaźnika ACR w zarządzaniu cukrzycą typu II

Dla pacjentów z cukrzycą typu II regularne monitorowanie wskaźnika UACR jest niezbędne, aby wcześnie wykrywać i zarządzać nefropatią cukrzycową. Regularne badania pozwalają lekarzom dostosowywać leczenie, zmniejszać ryzyko powikłań i poprawiać jakość życia pacjentów. Dzięki wczesnemu wykrywaniu niewydolności nerek można podjąć działania mające na celu zmniejszenie progresji choroby, takie jak optymalizacja kontroli glikemii, obniżenie ciśnienia tętniczego oraz stosowanie leków, które chronią nerki. National Kidney Foundation oraz American Diabetes Association zalecają coroczne badania wskaźnika ACR dla pacjentów z cukrzycą typu II, aby monitorować stan nerek i dostosowywać leczenie w zależności od wyników.

Bezpłatne badanie ACR w placówkach FutureMeds – co obejmuje i do kogo jest skierowane?

Centrum Medyczne FutureMeds w Łodzi, Warszawie, Krakowie i Wrocławiu prowadzi bezpłatną akcję promocji zdrowia, w ramach której każda osoba z cukrzycą typu II może skorzystać z bezpłatnego pakietu badań profilaktycznych, obejmującego:

• kompleksowy pakiet badań krwi, w tym: morfologia, lipidogram, hemoglobina glikowana, kreatynina, ASPAT, ALAT
• badanie wskaźnika UACR.

Zgłosić chęć skorzystania z badania można wypełniając formularz na stronie lub kontaktując się telefonicznie pod numerem 71 300 39 89.