Zespół Sjögrena jest chorobą autoimmunologiczną charakteryzującą się zapaleniem i uszkodzeniem gruczołów wydzielania zewnętrznego, głównie łzowych i ślinowych. Ta choroba prowadzi do suchości w ustach i oczach, a także może wywoływać szereg zmian zapalnych w wielu innych układach i narządach ciała. Pomimo intensywnych badań, przyczyny zespołu Sjögrena pozostają niejasne, chociaż wskazuje się na czynniki genetyczne oraz możliwe zakażenia wirusowe jako potencjalne elementy ryzyka.
Zespół Sjögrena – objawy. Na jakie dolegliwości zwrócić uwagę?
Objawy zespołu Sjögrena można podzielić na dwa główne typy: objawy gruczołowe i pozagruczołowe. Wśród objawów gruczołowych wyróżniamy niedostateczne wydzielanie łez, prowadzące do niskiego nawilżenia oczu, pieczenia oraz światłowstrętu, oraz suchość w jamie ustnej, która może powodować szybko postępującą próchnicę zębów, uczucie piasku w ustach, suchy język, a także problemy z połykaniem. Objawy pozagruczołowe obejmują między innymi zapalenie stawów, problemy skórne, zapalenie narządów wewnętrznych, a także zaburzenia neurologiczne i psychiczne. Zespół Sjögrena może również zwiększać ryzyko rozwinięcia się chłoniaków nieziarniczych.
Jak wygląda diagnostyka zespołu Sjögrena?
Diagnostyka zespołu Sjögrena jest złożona i wymaga współpracy specjalistów z różnych dziedzin medycyny. Kluczowym badaniem jest test Schirmera, służący do oceny produkcji łez. Ponadto w diagnozowaniu stosuje się ultrasonografię ślinianek, mikroskopowe badanie mniejszych gruczołów ślinowych oraz badania krwi w poszukiwaniu specyficznych przeciwciał, takich jak markery zespołu Sjögrena. Rozpoznanie opiera się na stwierdzeniu objawów suchości oraz potwierdzeniu zapalenia gruczołów wydzielania zewnętrznego.
Zespół Sjögrena – leczenie. Jak wygląda walka z chorobą?
Leczenie zespołu Sjögrena jest skoncentrowane na łagodzeniu objawów i zapobieganiu powikłaniom. Stosuje się „sztuczne łzy” do nawilżania oczu oraz środki stymulujące wydzielanie śliny lub zastępujące ją, aby zwalczać suchość jamy ustnej. W zależności od indywidualnych objawów leczenie może również obejmować stosowanie leków immunosupresyjnych, terapię bólu oraz leczenie wspomagające w przypadku powiązanych chorób autoimmunologicznych. Niestety zespół Sjögrena jest chorobą przewlekłą i choć nie można jej całkowicie wyleczyć, odpowiednie leczenie może znacznie poprawić jakość życia pacjenta.
Po zakończeniu aktywnej fazy leczenia pacjenci z zespołem Sjögrena powinni pozostać pod stałą opieką medyczną. Regularne wizyty u okulisty, kontrola stanu zdrowia jamy ustnej, a także unikanie czynników mogących pogorszyć objawy, jak palenie tytoniu, są kluczowe dla zachowania dobrego stanu zdrowia. Zachowanie optymalnego nawilżenia skóry i błon śluzowych jest fundamentalne. Pacjenci powinni stosować emolienty do skóry oraz żele nawilżające do błon śluzowych, aby minimalizować dyskomfort związany z suchością. W przypadku suchości jamy ustnej, zalecane jest regularne picie wody, stosowanie sprayów nawilżających oraz żucie gumy bezcukrowej, co może pobudzać produkcję śliny. Ponadto ze względu na zwiększone ryzyko nowotworów ważna jest stała obserwacja wszelkich niepokojących objawów oraz regularne badania kontrolne.
Zespół Sjögrena – badania kliniczne w Centrum Medycznym FutureMeds
Centrum Medyczne FutureMeds prowadzi obecnie rekrutację uczestników do badań klinicznych skierowanych do osób z zespołem Sjögrena. Badanie jest otwarte dla osób powyżej 18. roku życia, które otrzymały diagnozę. Dla wszystkich zainteresowanych udziałem w badaniu, Centrum Medyczne FutureMeds oferuje bezpłatne konsultacje z lekarzem. Podczas wizyty lekarz przeprowadzi dokładny wywiad medyczny, przeanalizuje dotychczasową historię choroby i szczegółowo omówi kryteria kwalifikacyjne oraz cele prowadzonych badań klinicznych. Osób zainteresowanych prosimy o zgłoszenia się przez formularz na stronie.